Prikkelverwerking
Vermijding, emotionele uitbarstingen, concentratieproblemen, wiebelen en friemelen, afgeleid gedrag, clownesk gedrag, het zijn allemaal gedragingen die we zien bij kinderen die over- of juist onderprikkeld zijn. Maar hoe kun je dit nou herkennen, zeker als er 30 leerlingen in een klas zitten? Hoe weet je of een kind overprikkeld is? En hoe weet je of een kind juist onderprikkeld is? En... wat kun je met die wetenschap?
Wist je dat veel leerkrachten denken dat een kind overprikkeld is, terwijl het juist onderprikkeld is? In deze online cursus nemen we je mee langs deze twee begrippen en leggen we uit wat je kunt doen om het gedrag, dat het gevolg is van een overschot of een tekort aan prikkels om tot ideaal leren te komen, te reguleren.
Om te weten hoe je gedrag als gevolg van een overschot of tekort aan prikkels kunt reguleren moet je kennis van prikkelverwerking hebben. Die kennis staat in de volgende lessen. Elk kind reageert op zijn eigen manier op de prikkels die ons bereiken via de zintuigen. Sommige kinderen raken overprikkeld door bijvoorbeeld geluiden of visuele stimuli, wat kan leiden tot stress, vermoeidheid, en concentratieproblemen.
Onderprikkelde kinderen daarentegen ervaren juist te weinig stimulatie, wat kan resulteren in verveling, rusteloosheid of een gebrek aan motivatie. Door inzicht te hebben in zowel over- als onderprikkeling ben je in staat beter in te spelen op de individuele behoeften van kinderen, hun leeromgeving te optimaliseren en gedragsproblemen te voorkomen, zodat elk kind zich kan ontwikkelen op een manier die past bij hun zintuiglijke profiel.
Hoewel termen zoals "zintuiglijk profiel" misschien wat zweverig klinken, is er veel wetenschappelijk bewijs dat prikkelverwerking te maken heeft met verschillen in de hersenstructuur en -activiteit
Elk kind verwerkt prikkels op een unieke manier en dat heeft een neurobiologische basis. Onderzoek in de neurowetenschappen en psychologie laat zien dat de hersenen van elk kind zintuiglijke informatie anders ontvangen en interpreteren, afhankelijk van hun individuele gevoeligheid voor stimuli, zoals geluid, licht, aanraking en beweging. Een kind kan zelfs tegelijkertijd cognitief onderprikkeld zijn (denk bijvoorbeeld aan hoogbegaafde kinderen) en visueel en auditief overprikkeld. Het opstellen van een prikkelprofiel is daarom voor elk kind aan te raden. Hoe je dat doet en hoe je dat ziet leer je in deze cursus.